ភាពគ្រោះថ្នាក់របស់សង្គមជាតិ គឺការរែកពន់នូវប្រជាជនឥតចំណេះដឹងអវិជ្ជាល្ងិតល្ងង់ ឥតសីលធម៌ និងឥតគុណធម៌។ សង្គមជាតិ នឹងធ្លាក់ឈឺរ៉ាំរ៉ៃ គ្មានភាពស្រស់បំព្រង មានសភាពក្រៀមក្រំ រហិតរហៃ គ្មានកម្លាំងកំហែង គ្មានជីវជាតិ ដ្បិតអីសក្ដានុពលទាំងឡាយ ត្រូវបានប្រជាជនឥតវិជ្ជា ឥតចំណេះដឹង ឥតសីលធម៌ ឥតគុណធម៌ បឺតជញ្ជក់ពេញៗមាត់ទៅផ្គត់ផ្គង់ភាពលំបាក ដែលកើតចេញពីភាពកម្សោយគ្មានចំណេះវិជ្ជារបស់ពួកគេ។ សង្គមអាចដួលរលំគ្រេង រលាយរលត់ ហិនហោច បើកាលណាគ្មានអ្នកចេះដឹង គ្មានអ្នកមានវិជ្ជា គ្មានអ្នកមានបញ្ញា គ្មានអ្នកមានសីលធម៌ គ្មានអ្នកមានគុណធម៌ ជួយស្រោចស្រង់ទេនោះ។ សង្គមនឹងរលាយអន្តរាយ ដោយសារកណ្ដាប់ដៃរបស់ប្រជាជនល្ងង់ខ្លៅ មិនមានចំណូលចិត្តរៀនសូត្រ មិនចំណូលចិត្តខាងអំណាន បែរជាជំនក់ចិត្តខ្លាំងតែជាមួយនឹងសកម្មភាពឥត-ប្រយោជន៍ សប្បាយនឹងរឿងអបាយមុខ ភ្លើតភ្លើនដាច់បង្ហៀរ នឹងទង្វើអសីលធម៌ពុំគប្បីទាំងឡាយ។
សៀវភៅមួយក្បាលនេះ អ្នកធ្វើសំណេរសូមបូជា និងជូនជាកាដូដល់អ្នកនិយមអាន ជូនប្រជាជនខ្មែរដើម្បីឈ្វេងយល់ និងបង្កើតទម្លាប់ជាអ្នករៀនសូត្រឡើងវិញ ដើម្បីជួយជំរុញបង្កើនធនធានមនុស្សឱ្យកាន់តែមានច្រើនឡើងៗ ទុកជាការជួយជ្រោមជ្រែងសង្គមជាតិ ឱ្យកាន់តែមានដំណើរវិវត្តទៅមុខជាលំដាប់។ ស្មេរ សូមប្រកាសខ្លួនថា ស្មេរឥតមែនជាអ្នកចេះដឹងដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ មានទេពកោសល្យខាងតែងនិពន្ធ មានសមត្ថភាពអស្ចារ្យខាងរំលេចពាក្យពេចន៍ ឬលើកជាប្រធានបទល្អៗមកបកស្រាយជូនលោកអ្នកអានទាំងឡាយឡើយ។ អ្នកសរសេរគឺគ្រាន់តែប្រើប្រាស់ភាពជាបងប្អូនរួមឈាម, រួមសញ្ជាតិ, រួមភាសា, រួមជនជាតិ, រួមសង្គម តែមួយដើម្បីជួយចែករំលែក ឬដាស់សតិ ពញ្ញាក់ទាក់ទាញដល់យុវជនមួយចំនួនដែលកំពុងភ្លេចខ្លួនមិនស្រឡាញ់អនាគត មិនស្រឡាញ់គ្រួសារ និងមិនស្រឡាញ់ជាតិតែប៉ុណ្ណោះ។ ស្មេរចង់ប្រើចិត្តឈឺឆ្អាលនេះ ភ្ជាប់ជាមួយសំណេរដែលចងជាសៀវភៅមួយក្បាលនេះ ធ្វើការពន្យល់ដល់យុវជនឱ្យបានយល់ដឹងពីអត្ថប្រយោជន៍នៃអំណាន និងយល់ដឹងពីវេទិកាជីវិតរបស់ខ្លួនផងដែរ។
សៀវភៅ “អំណាន និងវេទិកាជីវិត” នេះ ចែកចេញជា ៣ចំពូកធំៗ គឺ៖
ជំពូកទី១៖ ទិដ្ឋភាពទូទៅពីអំណាន គឺនិយាយអំពីអំណាន ដ្បិតវិស័យ នេះ ឃើញថាមានការធ្លាក់ចុះជាគំហុក ជាពិសេសក្នុងសម័យទំនើបរីកចម្រើននេះ។ យុវជនខ្មែរយើងជាទូទៅ ពុំសូវចាប់កាន់សៀវភៅអានទេ ច្រើនសប្បាយភ្លេចការអាន។ ការចាប់កាន់សៀវភៅអាន បានប្រែក្លាយជាទម្លាប់ដ៏គួរឱ្យខ្មាសអៀនមួយទៅវិញ។ បញ្ញា ជាកត្តាសំខាន់ ដែលស្មេរលើកមកជាគោលដៅក្នុងការពន្យល់ដល់អ្នកអានឱ្យបណ្ដុះកាអាននៅក្នុងចំពូកនេះ។
ជំពូកទី២៖ ទិដ្ឋភាពទូទៅពីជីវិត ត្រង់ចំពូកនេះ ស្មេរផ្ដោតការពន្យល់ទូទៅពីជីវិត។ ចំណុចនេះ ស្មេរព្យាយាមលើកប្រធានបទទូទៅមកពន្យល់ពីជីវិត ដើម្បីឱ្យអ្នកអានអាចឈ្វេងយល់ និងប្រើប្រាស់ឆាកជីវិតនេះ ក្នុងដំណើរមួយដ៏ ត្រឹមត្រូវ ជៀសវាងការប្រព្រឹត្តអំពើមិនល្អ អំពើខុសឆ្គង មិនសមគួរ។ មនុស្សយើង មិនត្រូវចោលមេរៀននេះជាដាច់ខាត គឺយើងត្រូវរៀន ឈ្វេងយល់ពីជីវិតនេះ ឱ្យបានល្អ និងបានល្អិតល្អន់ជាទីបំផុត។ ជីវិតនេះ មិនអាចដើរទាំងងងឹតពពីមពពើម ដើររាវយ៉ាងងងឹតឈឹងឡើយ។ ជាការពិតទៅ អ្នកធ្វើសំណេរក៏ពុំមែនជាអ្នកយល់ដឹងដ៏កំពូល ពីបញ្ហាជីវិតនេះបានមែនទែន និងច្បាស់លាស់ខ្លាំងណាស់ណាដែរទេ ក៏ប៉ុន្តែការយល់ដឹងបានតិចតួចនេះ ស្មេរក៏លើកមកធ្វើជាការចែករំលែកទៅ។
ជំពូកទី៣៖ ទិដ្ឋភាពទូទៅពីស្នេហា។ ហេតុអ្វីស្មេរលើកយកប្រធានបទស្នេហាមកនិយាយ? ពីព្រោះថា ស្នេហាជាមេរៀន ជាផ្នែកមួយនៃជីវិត តែវាមានអំណាចខ្លាំង ដែលអាចប៉ះពារដល់ជីវិតទាំងមូលបាន។ រចនាករ បានប្រើប្រាស់វិធីវិធីពន្យល់ វិធីបង្ហាញ និងវិធីចង្អុលប្រាប់ដល់អ្នកអានឱ្យស្គាល់ពីសេចក្ដីស្នេហា ឱ្យបានល្អិតល្អន់ ហ្មត់ចត់ និងបានជ្រៅ ជៀសវាងការលលេងដោយការប្រមាទ ដែលជាហេតុនាំឱ្យជីវិតមានជំងឺឈឺចាប់ ខ្សោះមនោសញ្ចេតនា ខ្សោះកម្លាំងពលំ បាត់បង់ក្ដីសង្ឃឹម។ មេរៀននេះ ប្រៀបបាននឹងវ៉ាក់សាំង ឬជាថ្នាំបង្ការដ៏ល្អ ចាក់បញ្ចូលក្នុងដួងចិត្ត ឱ្យមានភាពរឹងមាំ មានដំណើរការល្អ ត្រឹមត្រូវ មិននាំគ្រោះភ័យដល់ជីវិត។ ស្នេហា ដ្បិតតែយើងចាត់ទុក ជារឿងតូចតាច ឥតបានការក៏ប៉ុន្តែបើជនណាមានហើយតែងរងឥទ្ធិពលពីវាយ៉ាងខ្លាំងក្លា ដូច្នេះស្មេរសូមចែករំលែកទៅតាមការយល់ដឹង និងពីបទពិសោធផ្ទាល់របស់ស្មេរខ្លួនឯងខ្លះៗផង។ តែស្មេរសូមបញ្ជាក់ និងសង្កត់ឱ្យធ្ងន់ថា រឿងស្នេហានេះ បើទោះជាអាចយល់ដឹងតាមគំនិតរបស់ខួរក្បាល ឬបញ្ញាបានមែន ប៉ុន្ដែបើចិត្តមិនព្រមទទួលយក មិនព្រមដើរតាមក៏វាគ្មានប្រយោជន៍ដែរ។
ជាចុងក្រោយនេះ ស្មេរក៏សូមខន្តីអភ័យទោស ដល់មិត្តអ្នកអានគ្រប់រូប ចំពោះការប្រើប្រាស់នូវពាក្យពេចន៍គ្រហីតគ្រហែត មិនពីរោះស្ដាប់ខ្លះ ដែលអាចនឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ចិត្ត ប៉ះពាល់ដល់អារម្មណ៍របស់មិត្តអ្នកអាន ប៉ុន្តែពាក្យពេចន៍ទាំងនោះ គឺបានកើតចេញពីចិត្តដ៏បរិសុទ្ធនៃការហួងហែង ឈឺឆ្អាលរបស់ស្មេរចំពោះសង្គមជាតិប៉ុណ្ណោះ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ស្មេរក៏សូមអភ័យទោសរាល់កំហុសខុសឆ្គងផ្នែកអក្ខរាវិរុទ្ធ ដែលអាចនឹងកើតមានឡើងដោយកំហុសសុចរិត ឬកំហុសអចេតនារបស់ស្មេរផ្ទាល់។ ទទួលការរាប់អានអំពីខ្ញុំបាទ ដោយក្ដីគោរព និងក្ដីស្រឡាញ់។
